F. Dostojewski - Wspomnienia z martwego domu

„Wspomnienia z martwego domu” to książka uważana za wyjątkowo osobiste dzieło Fiodora Dostojewskiego. Jest silnie związana z jego doświadczeniami, gdyż w 1849 roku Dostojewski został skazany na karę śmierci za przynależność do Koła Pietraszewskiego . Szczęśliwie car odwołał rozporządzenie dosłownie w ostatniej chwili ratując życie mistrza, ale zamienił ją na więzienie i ciężką pracę. Pisarz przebywał na katordze przez cztery lata, a przeżycia z niniejszego okresu zebrał właśnie w tej powieści. Dzięki temu zyskujemy nie tylko świadectwo części życia Dostojewskiego, ale także poznajemy prawdę o syberyjskim więzieniu.

Głównym bohaterem jest tu szlachcic skazany za zabójstwo żony. Prezentuje nam obyczaje i zasady panujące w więzieniu oraz szczegóły związane z ciężkimi robotami. Ponadto ciekawe są tu relacje między współwięźniami, poszczególne historie ich losów, a także różnorodność sposobów radzenia sobie z trudną sytuacją życiową w więzieniu. Opisy katorżniczego życia są wyjątkowo realistycznie opisane, ale nie dopatrzymy się tu użalania nad sobą czy litowania. Autor w niezwykły sposób opisał atmosferę panującą w więzieniu zarówno w kontekście osobistym, jak i relacji międzyludzkich, które w tak nietypowych warunkach kształtują się zupełnie inaczej aniżeli na wolności.

„Wspomnienia z martwego domu” Dostojewskiego to dokładne i fascynujące studium zmian, które dotyczą człowieka uwięzionego w tak trudnych warunkach, w których nie tylko musi walczyć o przetrwanie w sensie fizycznym, ale także nie popaść w obłęd. Autor porusza kwestię istoty i znaczenia resocjalizacji i szybko dowodzi, że w takim miejscu nie ma dla niej miejsca. Jak zawsze autor zachwyca zdolnością wnikliwej obserwacji i inteligentnego odniesienia się do prezentowanych wydarzeń. To wszystko dopełnia niezwykły kunszt pióra i mistrzowsko zbudowane zdania, którymi można się delektować.

Niniejsza książka to doskonałe studium ludzkiej psychiki, relacji międzyludzkich w trudnych warunkach, ciekawe spostrzeżenia dotyczące życia w więzieniu, ale także doskonałe świadectwo życia w więzieniu. Serdecznie polecam, gdyż warto znać ten klasyk literatury światowej.

Wspomnienia z martwego domu, Fiodor Dostojewski, 2017, Wydawnictwo MG.
 Za egzemplarz książki serdecznie dziękuję Wydawnictwu MG.