Pisarstwo Henry'ego
Jamesa cechuje się finezją, niebagatelną kompozycją językową
oraz interesującym przedstawieniem psychologii postaci. Dzieła tego
autora nie do końca przystają do naszych czasów w kontekście
fabularnym, czy chociażby językowym. Ale właśnie to jest powodem,
dla którego należy je zgłębiać, a nawet odnosić się do nich.
Klasyka literacka skrywa w sobie wartości, których zwykle brak
książkom z aktualnych list bestsellerów, czy nawet tych polecanym
aktualnie przez krytyków literackich. Wydawnictwo Prószyński i
S-ka postanowiło odświeżyć dobytek dawnych mistrzów pióra i tym
samym dać szansę współczesnym czytelnikom odkryć na nową
wartościową literaturę.
Paryż, to wyjątkowe
miasto, które niejednokrotnie stawało się muzą artystów
parających się sztuką pisarską. Wynika to z klimatu tego
wyjątkowego miejsca, ale także z tego, że jest ono niejako stolicą
artystów, którzy na przestrzeni lat tworzyli tam wyjątkowe dzieła,
ale także zrzeszali się w interesujące, a może nawet
kontrowersyjne grupy społeczne. Interesujące jest, iż każdy
pisarz uwieczniający Paryż na kartach swoich książek opisuje jego
inne oblicze, jakby każdy odczuwał to miejsce w sposób tak
subiektywny, że wręcz trudny do opisania w sposób bardziej
uniwersalny.
Henry James w swojej
powieści pt. „Ambasadorowie” prezentuje nam Paryż będący
przede wszystkim piedestałem świata sztuki i wszystkiego, co jest z
nią związane, a co żyje własnym życiem dzięki niej. Autor nie
tylko wskazuje na pozytywne i pociągające cechy tego miasta, ale
również odkrywa co rusz jego mroczne oblicze. Bowiem okazuje się,
że to cudowne miasto jest także miejscem, w którym zło zbyt
często przysłania dobro, a moralność i dobre obyczaje zanikają.
Autor dokonuje swoistej analizy i szczegółowego porównania różnic
międzykulturowych Ameryki i Europy, osadzając je na gruncie
obyczajowości swoich postaci. Niniejsza konfrontacja wskazuje, że
Ameryka w porównaniu z pozbawionym moralności i dobrych zasad
Paryżu wypada na niewinną, a wręcz purytańską.
James napisał opowieść
o mężczyźnie, który przybył z Ameryki do Paryża, by ocalić
przed domniemanym upadkiem moralnym syna przyjaciółki. Bohater
powieści, melancholijny i wrażliwy Lambert Strether jest
człowiekiem w średnim wieku dźwigającym duży bagaż życiowych
doświadczeń, a podróż do Europy staje się kolejnym wyzwaniem,
ale być może takim, które będzie w stanie znieść wcześniejsze
problemy. Spotyka on na swojej drodze wyjątkowych ludzi, którzy
pomagają mu spojrzeć na życie z zupełnie nowej perspektywy i
odnaleźć w sobie siłę, aby dokonać w nim korzystnych przemian
choćby na gruncie duchowym, czy emocjonalnym. Zderzenie z życiodajną
młodością, wyjątkową kulturą i energią nowego otoczenia
wywołuje w nim unikalne poczuje refleksyjności i tęsknotę za
daleką przeszłością. Główna linia powieści Jamesa opiera się
właśnie na kwestii tego, czy bohater wykorzystał wszystkie szanse,
które podczas swojego życia otrzymał od losu.
Linia fabularna powieści
oparta jest przede wszystkim na prezentacji rozmyślań, refleksji i
stanów emocjonalnych bohaterów w stosunku do otaczającej ich
rzeczywistości i własnej przeszłości. Szczegółowa narracja
pozwala nam na szczegółowe poznanie świata wewnętrznego postaci
nieśmiało zachęcając czytelnika do refleksji i zajrzenia w głąb
siebie. Kunszt literacki autora jest wręcz nieoceniony. Słowa
składają się tu na piękne zdania, które są same w sobie sztuką
kreatywnego pisarstwa, wpływając przy tym na wysoką jakość
lektury i przyjemność rozkoszowania się tekstem. Wszystko to
zostało opatrzone interesującymi, trudnymi relacjami partnerskimi
oraz niejednoznacznym zakończeniem. Książka ta zaspokoi
oczekiwania czytelnicze nie tylko miłośników literatury
amerykańskiej, ale także szczególnie wymagających czytelników,
którzy uwielbiają dobrą, jakościową literaturę.
Henry James (1843-1916)-
amerykański krytyk literacki, pisarz, teoretyk literatury oraz
przedstawiciel realizmu psychologicznego. Napisał wybitne dzieła
literackie, które szczególnie wpisały się w kanon literatury nie
tylko amerykańskiej, ale i światowej, m.in.: Złota czara, W
kleszczach lęku, Skrzydła gołębicy.
Ambasadorowie, Henry
James, Prószyński i S-ka, Warszawa 2012
Recenzja została napisana na zlecenie portalu DlaLejdis.pl
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz