Alfred Hitchcock. Nieznana historia Psychozy - Stephen Rebello

"Fascynująca historia zza kulis Psychozy

– prekursora wszystkich thrillerów psychologicznych.

Nikt, ale to nikt nie zostanie wpuszczony na salę po rozpoczęciu seansu!
Obejrzyj ten film od początku albo… wcale!

oryginalne hasła reklamowe Psychozy Alfreda Hitchcocka"

Alfred Hitchcock. Nieznana historia Psychozy autorstwa Stephena Rebello poświęcona została próbie szczegółowej analizy wydarzeń związanych z powstawaniem kinowego dzieła pt. "Psychoza" Alfreda Hitchcocka. Sam reżyser próbując podkreślić siłę wydźwięku swego filmu zwykł był powtarzać: "Proszę nie zdradzać zakończenia - mam je tylko jedno". 

Na ekranach kinowych z impetem gości w ostatnim czasie film „Hitchcock”, który został nakręcony na podstawie książki, którą mam przyjemność recenzować (Alfred Hitchcock. Nieznana historia Psychozy). Książka zdradza nam sekrety i ciekawostki zza kulis powstawania filmu „Psychoza” z 1960 roku, który wstrząsając ówczesną publicznością zyskał sobie miano arcydzieła z gatunku horroru psychologicznego. Sam film z kolei, jest adaptacją powieści napisanej przez Roberta Blocha, który zainspirowany autentycznymi morderstwami postanowił napisać książkę o skomplikowanym umyśle seryjnego mordercy. Alfred Hitchcock wraz ze swoją „ekipą telewizyjną” stworzyli coś z niczego podkreślając przy tym geniusz reżysera.

Książka Stephena Rebello jest swoistą analizą wydarzeń związanych z powstawaniem filmu „Psychoza” odsłaniając przy tym sylwetki jego twórców, ówczesnej rzeczywistości filmowej, a przede wszystkim skrupulatnie rozbierając sam film na czynniki pierwsze. Warto więc przed wzięciem książki do rąk przypomnieć sobie sam film Hichcocka, by móc przyswoić sobie interpretacje danych scen oraz porównać je z rzeczywistymi zamierzeniami twórców filmu. W miarę lektury poznajemy także bliżej samego wybitnego reżysera nie tylko od strony „służbowej”, ale także jego osobowość i stosunek do sztuki filmowej. Jawi on się tu jako człowiek pełen wieloznaczności i ciętego, nieco czarnego humoru, ale przede wszystkim jako perfekcjonista. Ale także jako osoba, która zna wartość i siłę oddziaływania swoich filmów, co doskonale potrafił wykorzystać. Autor książki opisuje reżysera nie wprost, ale poprzez same sytuacje, w jakich mógł dać się poznać, a może nawet ocenić. Przez tekst przebija wielki szacunek jakim autor darzy wielkiego Hitchcocka, czego potwierdzeniem są chociażby fragmenty doceniające jego kompetencje i talent. Dowiadujemy się na przykład, że wystarczyło pokazać mu rysunkowy szkic danej sceny, a Hitchcock potrafił już ocenić jakie światło w tej scenie będzie najlepsze, jakie ruchy ją w pełni oddadzą, a nawet jaka musi być mimika aktorów. I co ciekawe podczas samej realizacji wszystkie te pierwsze spostrzeżenia okazywały się perfekcyjne. Dzięki temu scenariusz „Psychozy” uznawany był za „biały”, czyli nie wymagający wielu poprawek.

 

Stephen Rebello napisał książkę dokumentalną z kategorii „the making of”, czyli opisującą proces powstawania danego dzieła. Mimo że takie ujęcie gatunkowe zwykle determinuje wysypywanie przez autorów suchych faktów ewentualnie opatrzonych paroma ciekawostkami, w tym wypadku na pewno tak się nie stało. Bowiem autor wszystkie te informacje, analizy i interpretacje filmowe, a także wypowiedzi osób związanych z filmem „Psychoza” ujął w kompatybilną całość, która dzięki przyjemnej plastyce językowej staje się niezwykle wciągającą lekturą, którą z chęcią czyta się od deski do deski. Warto także tu zaznaczyć, że książka powstała dzięki bardzo skrupulatnie zebranym materiałom źródłowym, które autor przez lata zbierał, selekcjonował w historię nie tylko samego filmu, ale także wielu postaci. Rebello wskazuje, jak istotne znaczenie dla kina miało powstanie „Psychozy”, ale także analizuje jego sposoby odbioru na przestrzeni lat oraz jak inne dzieła inspirowały się tym filmem. Autor próbuje także przedstawić obraz samego wielkiego reżysera oraz tego, jaki miał na niego wpływ sam proces twórczy. 

Jedyne do czego mogłabym się przyczepić jeżeli chodzi o publikację, to brak autentycznych zdjęć. Bowiem byłyby one doskonałym uzupełnieniem obrazu, jaki maluje się w wyobraźni czytając tę lekturę.

Domyślam się, że miłośników suspensu i dzieł Alfreda Hitchcocka nie trzeba namawiać do lektury tej książki. „Nieznana historia Psychozy” jest książką dla miłośników dobrego kina i osób, które widziały i pokochały ten film. Bowiem bez znajomości tego kinowego dzieła lektura może okazać się nieciekawa. Zachęcam więc do obejrzenia filmu, zapoznania się z sylwetką reżysera, a przede wszystkim do próby porównania stylu autorskiego z innymi filmami Hitchcocka. 

 Alfred Hitchcock. Nieznana historia Psychozy , Stephen Rebello, Wydawnicwo SQN, 2013

 Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu SQN